Geobulletin alpha

News from the Geoblogosphere

New from Snet: Lithologs, a new tool to create lithological/sedimentological logs online..

Blog post recommendation

ေျမျပိဳမႈမ်ား (၁) Landslides (1)

စာေရးသူသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ (၁၉၉၉ မွ ၂၀၀၃ထိ)က ပံုညာေတာင္ ရထားဥမင္ေဖါက္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းခြင္၏ အင္ဂ်င္နီယာဘူမိေဗဒဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ဒီဇိုင္းပံုထုတ္အင္ဂ်င္နီယာ လိုအပ္သည့္ ပံုညာေတာင္ ေက်ာက္စိုင္စု၏ အင္ဂ်င္နီယာအခ်က္အလက္မ်ားအား ဥမင္မေဖါက္လုပ္မီႏွင့္ ေဖါက္လုပ္ဆဲ ကာလမ်ားအတြင္း ေလ့လာဆန္းစစ္ေပးခဲ့ရသည္။ ပံုညာေတာင္ဥမင္သည္ ေက်ာ-ဂန္႕ေဂါ လမ္းပိုင္း၌ ပါဝင္ေသာ စီမံကိန္းတခုသာ ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ပံုညာေတာင္နွင့္ အနီးတဝိုက္ ျမန္မာ့မီးရထားက စီစဥ္ေပးသျဖင့္ ေလ့လာေရးခရီး အေခါက္ေခါက္ သြားရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ပံုေတာင္၊ ပံုညာမွသည္ ဂန္႕ေဂါထိ ေက်ာက္လႊာစဥ္စု ဖြဲ႕စည္းပံုကို အေတာ္ပင္ ရင္းႏွီးသည္။
ပံုညာေတာင္ဥမင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္မွာ ၂၀၀၃ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤစာေရးခ်ိန္တြင္ ၁၂ႏွစ္နီးပါး ကြာျခားခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ဤမွ်ေလာက္ေသာ အခ်ိန္အားျဖင့္ ပံုညာေတာင္အား ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေက်ာက္မ်ား ေျပာင္းလဲသြားမည္ မဟုတ္ေပ။ ေက်ာက္မ်ား မေျပာင္းလဲေသာ္လည္း ေျမျပင္သြင္ျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရွိႏိုင္သည္။ ဥမင္သည္ ၁၄၇၀မီတာ ရွည္ျပီး ပံုညာေတာင္အား အေရွ႕မွ အေနာက္သို႕ တည့္တည့္ ေဖါက္ထားသည္။ အေရွဖက္ဥမင္ဝသည္ သဲေက်ာက္ျပင္အား ေဖါက္ဝင္ထားျပီး အေနာက္ဖက္ဥမင္ဝက ရႊံ႕ဆန္ေသာ ေယွးေက်ာက္အတြင္း၌ တည္ထားသည္။ ထိုေက်ာက္အမ်ိဳးအစားမ်ား မေျပာင္းေသာ္လည္း ေရ၊ ေလ၊ ေနတို႕ႏွင့္ အျမဲထိေတြ႕ရေသာ အပိုင္း၊ အထူးသျဖင့္ ရႊ႕ံဆန္ေသာေယွးေက်ာက္လို ေနရာ၌ ဥတုအေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ဂုဏ္သတၱိေျပာင္းလဲမႈ ရွိေနတတ္သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ဥမင္က ေတာင္ကို ေတာင္ထိပ္မွ တိုင္းလွ်င္ မီတာ ၂၇၀ခန္႕ အနက္၌ ေဖါက္ထားေသာေၾကာင့္ ေျမမ်က္ႏွာ သြင္ျပင္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္စဥ္မ်ားက ဥမင္အား မထိခိုက္ႏိုင္ေပ။ ပံုညာေတာင္ ဥမင္ အေရွ႕ႏွင့္ အေနာက္ဖက္ ဝင္ေပါက္မ်ားအား ဂူးဂဲကမၻာမွ ျမင္ရပံုအား ပံု (၁) ႏွင့္ (၂)၌ ျပထားသည္။

ပံု (၁)ပံု (၂)
ပံုညာေတာင္ဥမင္အား မိတ္ဆက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဤေနရာ၌ ဥမင္အေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုရင္း မဟုတ္ပါ။ ေကာင္းကင္ပံုမ်ားမွ တဆင့္ ျမင္ရသည့္ ေတာင္ကို ရစ္ပါတ္ေဖါက္ထားေသာ ရထားလမ္းမ်ားႏွင့္ ေျမျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား၏ အဆက္အစပ္ တခ်ိဳ႕အား တင္ျပ ေဆြးေႏြးလိုျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဥမင္ေဖါက္စဥ္က အခ်ိဳ႕ အပိုင္း၌ ေျမညွိလမ္းထိုးမႈမ်ား လုပ္ေနေသာ္လည္း ထိုရထားလမ္းမ်ား မရွိေသးပါ။ မွန္းဆရသည္မွာ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေက်ာ-ဂန္႕ေဂါလမ္းပိုင္း ျပီးစီးခဲ့ျပီး ရထား ေျပးဆြဲေနခဲ့ျပီဟု ထင္ပါသည္။ ေတာင္ေၾကာမ်ားအတိုင္း ရစ္ပါတ္ ေဖါက္လုပ္ရသျဖင့္ အခ်ိဳ႕ ေတာင္ခါးပန္းမ်ားအား ျဖတ္ေတာက္ကာ အခ်ိဳ႕ ေခ်ာက္မ်ားအား ေျမဖို႕ တာေပါင္ျပဳလုပ္ျပီးမွ သံလမ္းမ်ား ခင္းရသည္။ တခ်ိဳ႕ေခ်ာင္းမ်ား၌ တံတားမ်ား ေဆာက္ရေသးသည္။ ထိုေဆာက္လုပ္ျပီးသြားေသာ ရထားလမ္းပိုင္း၌ ယခုအခါ အင္ဂ်င္နီယာပိုင္း၌ ဘာမ်ား ဆက္လုပ္ရန္ က်န္ပါေသးသနည္း။ က်န္ပါသည္။ လမ္းပိုင္း ထိမ္းသိန္းေရး ျဖစ္သည္။ ရထားလမ္း အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လမ္းကို ျပဳျပင္ေနရပါသည္။ သို႕ေသာ္ ထိုျပဳျပင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၌ အခ်က္တခုအား ထည့္သြင္း စဥ္းစားေကာင္း စဥ္းစားထားႏိုင္ေသာ္လည္း ထင္မွတ္ထားသည္ထက္ ပို၍ မ်ားေနသည့္ အခ်က္တခုကို တင္ျပလိုက္ပါသည္။ ထိုအခ်က္မွာ ေတာင္ျပိဳျခင္း (ေျမျပိဳျခင္း)ႏွင့္ ေရတိုက္စား ခံရျခင္းတို႕ ျဖစ္သည္။
လမ္းအူေၾကာင္း ရွာစဥ္က ေခ်ာင္းႏွင့္ ေခ်ာက္ မည္မွ် ျဖတ္ေက်ာ္ရႏိုင္သည္၊ ထိုေခ်ာက္မ်ားအား ေျမဖို႕၍ ျဖတ္ေက်ာ္ရန္အတြက္ မည္မွ် ဖို႕ရမည္။ တံတား မည္မွ် ေဆာက္ရမည္ စသည္တို႕အား တြက္ခ်က္ စီမံထားျပီး ျဖစ္သည္။ ထိုတြက္ခ်က္သည့္အတိုင္းပင္ ဖို႕ထားသည္ကို ေကာင္းကင္ဓါတ္ပံုမ်ားမွတဆင့္ ျမင္ရသည္။ သို႕ေသာ္ ထိုုဖို႕ေျမေနရာ၌ အသစ္အသစ္မ်ားကို ျမင္ရသည္။ ပံု(၂) ႏွင့္ (၃) ၌ ပံုေဟာင္းႏွင့္ ပံုသစ္ ၂ခုကို ယွဥ္၍ ျပထားသည္။ ပံုေဟာင္းသည္ ၂၀၁၁က ရိုက္ယူထားသည့္ ႔့ု ျဖစ္ျပီး ပံုသစ္က ၂၀၁၄ ျဖစ္သည္။ ၃ႏွစ္တာအတြင္း အၾကီးစားျပန္လည္ ဖို႕ရသည္ဟန္ တူသည္။ ဘယ္အခ်က္မ်ား ေလ့လာရန္၊ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ က်န္သနည္း။
ပံု (၃)
ပံု (၄)ေျမဖို႕သည္ လုပ္ငန္းစဥ္အား အေသးစိပ္ (မည္သည့္ေနရာက ေျမသားယူသည္။ ထိုေျမသားသည္ ဘယ္လို အမ်ိဳးအစား ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ယႏၱယားမ်ားကို သံုးသည္။ တာေပါင္အရြယ္အစား၊ အျမင့္၊ ေအာက္ေျခ အက်ယ္ စသည္) မသိေသာေၾကာင့္ ဤေနရာ၌ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့သည္။ ပံု (၃) ႏွင့္ (၄)၌ ျမင္ရသည့္အတိုင္း ဆိုရလွ်င္ ဖို႕ေျမသစ္ေနရာ၏ လက်ာ္ဖက္ (အထက္ဖက္)၌ ေခ်ာင္းငယ္ေလးမ်ားအား ျမင္ရသည္။ ေတာင္က်ေခ်ာင္းငယ္မ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မိုးတြင္း ေရက်လွ်င္ တဟုန္ထိုးဆင္းတတ္သည္။ မိုးကုန္ကာစအထိလည္း စိမ့္ေရရွိေနႏိုင္ေသးသည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ေခ်ာင္းအား ေျမဖို႕ပိတ္ဆို႕ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ဖို႕ခဲ့လွ်င္ တာေပါင္၏ အထက္ဖက္၌ ေရကန္တခု ျဖစ္လာကာ ေရစုထားသကဲ့သို႕ ျဖစ္လာမည္။ ေတာင္ေစာင္း၌ ေရေလွာင္ကန္တခုလို ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ စုမိေသာ ထိုေရသည္ လမ္းေၾကာင္း ရွာ၍ ေတာင္ေအာက္သို႕ ဆက္လက္ စီးေပမည္။ ထိုေရထု၏ ဖိအားေၾကာင့္ပင္ တာေပါင္ေအာက္ေျခ ေရဝ၊ စိမ့္ထြက္လိမ့္မည္။ ထို႕အျပင္ တာေပါင္အထက္၌ ၾကာျမင့္စြာ ရွိေနေသာ ေရေၾကာင့္ တာေပါင္ ေရဝကာ သိပ္သည္းဆ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ေျမသားအိျခင္းတို႕ ျဖစ္လာကာ မူလတင္ထားေသာ တာေပါင္အတိုင္း မရွိႏိုင္ေတာ့ေပ။ ေအာက္ေျခ ေရစားျခင္း၊ တာေပါင္ပဲ့က်ျခင္းမ်ား ျဖစ္လာမည္။ အနည္းငယ္ေသာ တာေပါင္ပဲ့ျခင္း၊ အိက်ျခင္းသည္ပင္ ရထားလမ္း တည္ျငိမ္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္သျဖင့္ ျပဳျပင္ရန္ လိုအပ္လာျပန္သည္။ ႏွစ္တိုင္း ဤသို႕ ျပင္ရလွ်င္ တြက္ေခ်မကိုက္လွ။ ေတာင္က်ေရကို စနစ္တက် လမ္းလႊဲေပးခဲ့လွ်င္ ပို၍ ထိေရာက္ႏိုင္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။
ေရွ႕၌ ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ဤအရပ္ေဒသရွိ ေက်ာက္လႊာမ်ားမွာ ပံုေတာင္ သဲေက်ာက္ဟု ေခၚသည့္ ထူထဲက်စ္လ်စ္ေသာ သဲေက်ာက္လႊာၾကီးမ်ား ႏွင့္ ရႊံ႕ဆန္ေသာ ေယွးေက်ာက္မ်ား ျဖစ္သည္။ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းသံုးသည့္အခါ သဲေက်ာက္မ်ားအား ထုခြဲ၍ သံုးႏိုင္သည္။ သို႕ေသာ္ ပံုေတာင္ သဲေက်ာက္အား အရြယ္အစားေသးေသာ ေက်ာက္တံုး အပိုင္းအစမ်ားအျဖစ္ ထုခြဲ၍ သံုးရန္ မသင့္ေတာ္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အရြယ္အစားေသးေအာင္ ၾကိတ္ခြဲလိုက္ပါက သဲမႈန္မ်ားအျဖစ္ပါ ေျပာင္းသြားတတ္သည္။ ေယွးေက်ာက္သည္ အလႊာထပ္ေနေသာ သဲမႈန္ႏွင့္ ရႊ႕ံတို႕ မာေက်ာကာ ျဖစ္သည့္ ေက်ာက္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ဤေနရာ၌ ရႊံ႔ဆန္ေသာ ေယွးေက်ာက္ဟု သံုးႏႈံးလိုက္ျခင္းမွာ ထို ေယွးေက်ာက္လႊာက ေရႏွင့္ အထိအေတြ႕အေပၚလိုက္၍ အခ်ိန္မေရြး ရႊံ႕ကဲ့သို႕ ျပဳမူသြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေရစိုေရေျခာက္ အၾကိမ္အေရအနည္းငယ္အတြင္း ျပိဳကြဲသြားႏိုင္သျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းသံုးရန္ မသင့္ေတာ္ေပ။ အထက္၌ျပခဲ့သည့္ ဖို႕ေျမမ်ား၌ ဤကဲ့သို႕ ေျမမ်ိဳး ဖို႕ထားမိပါလွ်င္ မၾကာခန ျပင္ရႏိုင္သည္ဟု ယူဆႏိုင္ေသးသည္။

Stratigraphy.net | Impressum

Ads: